Angststoornissen kunnen je ontzettend beperken in je dagelijks functioneren! Iedereen is weleens bang (geweest). Angst is namelijk een natuurlijke reactie op stress. Meestal komt dat doordat je bang bent voor iets dat gaat gebeuren. Denk bijvoorbeeld aan een sollicitatiegesprek, een presentatie of je eerste dag op de middelbare school. Hierdoor zou je je gespannen, nerveus of angstig kunnen voelen.
Op het moment dat je langer dan 6 maanden angstig bent, je niet normaal kan functioneren in je dagelijks leven en/of je je heel slecht voelt, kan het zijn dat je een angststoornis hebt.
Meteen naar:
Wat zijn angststoornissen? – Wat is de oorzaak? – Welke soorten zijn er? – De symptomen – Generaliseerde angststoornis – Zelftest – Behandelingen – Tips
Wat zijn angststoornissen?
Het is normaal om je angstig, gespannen te voelen als er iets gaat gebeuren. Als je bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd gaat spelen en er komt een scout kijken van FC Barcelona, kan dat heel spannend zijn. Echter kan de spanning dan goed voor je zijn en je prestaties verbeteren. Als de wedstrijd dan gespeeld is, dan verdwijnt het meeste van de spanning/angst vanzelf wel.
Bij een angststoornis, blijft deze angstgevoel juist hangen en kan dit je functioneren juist ontzettend beperken. Het kan er zelfs voor zorgen dat je een lift in durft, niet naar buiten wil of elke vorm van sociaal contact gaat vermijden.
Het ontwikkelen van een angststoornis kan vrijwel iedereen overkomen en is niet meteen gebonden aan een bepaalde leeftijd. Probeer in ieder geval zo snel mogelijk hulp te zoeken, want hoe langer je met de angststoornis blijft lopen, hoe lastiger het kan zijn om er vanaf te komen.
Wat is de oorzaak?
De exacte oorzaak van angststoornissen zijn onbekend, maar onderzoekers geloven dat genetische- en omgevingsfactoren een rol spelen. Daarnaast wordt er ook onderzoek gedaan naar hersenchemie, omdat dit eveneens te maken kan hebben met de oorzaak. Specifiek in de gebieden van de hersenen die angstreacties controleren.
Angststoornissen gaan vaak gepaard met ongecontroleerde middelengebruik en andere mentale gezondheidsklachten zoals depressie. Tussen middelengebruik en mentale gezondheidsklachten zit een duidelijke overlap, omdat men de symptomen probeert te dempen met alcohol of drugs. Echter is dit dempende effect tijdelijk en kunnen ze juist de symptomen verergeren.
Welk soorten angststoornissen zijn er?
- Paniekstoornis: constant paniekaanvallen krijgen op onverwachtse momenten. Vaak ontstaat er een vicieuze cirkel, omdat men angstig wordt voor een eventueel volgende paniekaanval.
- Fobie: een specifieke angst voor een object, dier of situatie. Denk bijvoorbeeld aan Claustrofobie. Door deze fobie is men ontzettend bang om vast te zitten of opgesloten te raken in kleine ruimtes.
- Sociale angststoornis: men heeft een extreme angst voor de mening en/of reactie van anderen in sociale situaties.
- Obsessieve-compulsieve stoornis: irrationele gedachtes zorgen ervoor dat bepaalde gedragingen constant herhaald worden.
- Separatieangststoornis: bang zijn om gescheiden te worden van naasten en geliefden. Denk bijvoorbeeld aan verlatingsangst.
- Posttraumatische stressstoornis (PTSS): angst dat voort is gekomen uit een traumatische gebeurtenis.
- Ziekteangststoornis: voortdurend bang zijn dat men ziek is terwijl daar geen aanwijzing voor is. Onschuldige klachten kunnen ervaren worden als symptomen van levensbedreigende ziektes.
Wat zijn de symptomen van een angststoornis?
De symptomen kunnen per persoon variëren. Over het algemeen reageert het lichaam wel op een standaard manier op angst. Zo kan je hartslag verhogen, ademhaling versnellen en je heel alert worden. Andere symptomen van een angststoornis kunnen zijn:
- Rusteloosheid, nervositeit en/of gespannenheid
- Gevoel van paniek
- Slapeloosheid
- Hyperventilatie
- Bepaalde handelingen constant opnieuw verrichten
- Zweten
- Trillen
- Extreem angstig zijn
- Lusteloosheid
- Somberheid
- Concentratieproblemen
- Geen energie hebben
- Maagklachten
- Pijn de op borst
Wat is een gegeneraliseerde angststoornis?
Een ander woord voor gegeneraliseerde angststoornis is een piekerstoornis. Mensen met een piekerstoornis, piekeren veel en zijn hierdoor constant gespannen, terwijl er geen rationele aanleiding voor is. Men maakt zich druk over iets ergs dat mogelijk kan gebeuren, maar eigenlijk is daar geen goede reden voor. Dit speelt zich voornamelijk af in het hoofd, maar hierdoor kunnen er ook fysieke klachten ontstaan. Het kan namelijk zijn dat je moeilijk in slaapt valt door deze gedachten en daaruit vloeien weer andere klachten voort. Pijn aan het hoofd en aan de rug zijn bijvoorbeeld symptomen die op grotere schaal voorkomen. Daarnaast zijn er ook klachten die overeenkomen met die van een paniekstoornis zoals zweten, een hoge hartslag, snelle ademhaling en misselijkheid.
Wat goed kan helpen tegen deze stoornis is Cognitieve gedragstherapie. Dit hielp vooral bij mijn eigen klachten. Er werd bij mij vooral ingezoomd op mijn denkpatroon en welke lichamelijke gevolgen dit voor mij had. Hieronder omschrijf ik een voorbeeld waarin men onnodig in paniek raakt en hoe dit denkpatroon geanalyseerd wordt volgens de 5 g methode.
De 5 g’ s staan voor:
| Gebeurtenis | Stel je voor, je bent alleen thuis en er valt een glas in de keuken op de grond (de raam van de keuken staat open). |
| Gedachten | Er zal vast een een inbreker in huis zijn en die heeft de glas laten vallen terwijl hij binnen kwam. |
| Gevoel | Ik voel me angstig, me hart klopt in mijn keel en mijn ademhaling gaat snel. |
| Gedrag | Ik kruip onder de dekens en verstop me omdat ik zo angstig ben. |
| Gevolg | Ik pak mijn telefoon en bel de politie op. |
Zoals je hierboven kunt zien, begon alles bij een gebeurtenis. In feite was er een logische verklaring voor de glas die viel. Het raam van de keuken stond open en hierdoor liet de wind het glas vallen. Toch dacht je meteen aan een inbreker die in je huis was en dit had dus de andere g’s als gevolg. De andere g’s hoefden eigenlijk niet te ontstaan als er simpelweg logisch nagedacht werd en stilgestaan werd bij het raam dat openstond.
Bestaat er een test om een angststoornis te diagnosticeren
Een enkele test is niet voldoende om een angststoornis te diagnosticeren. Het is een proces op zich dat bestaat uit medische onderzoeken die zich richten op de mentale en fysieke aspecten. Fysieke aspecten zijn belangrijk om te onderzoeken, omdat sommige symptomen die overeenkomen met die van een angststoornis, kunnen ontstaan door andere lichamelijke aandoeningen.
Wil je erachter komen of je een angststoornis heb. Zorg ervoor dat je dan contact opneemt met je huisarts zodat je dit onderwerp kan bespreken.
Door de zelftest van PsyQ te maken, kun je een indicatie krijgen en erachter komen of de klachten overeenkomen met die van een angststoornis. De test is gebaseerd op de richtlijnen die een huisarts gebruikt om een angststoornis vast te stellen.
Welke behandelingen zijn er voor angststoornissen?
Als er officieel een angststoornis is gediagnosticeerd, kun je het beste met een arts overleggen en onderzoeken welke behandeling het best bij je past. Mocht je kiezen voor behandeling dan kan je kiezen tussen psychotherapie en medicatie. Een afspraak met een psycholoog of psychiater kan je bepaalde technieken, tips of strategieën opleveren die symptomen kunnen verminderen.
Soms is het helemaal niet nodig om zover te gaan, omdat bepaalde veranderingen in de leefstijl al een oplossing kunnen zijn. Denk bijvoorbeeld aan angstgevoelens die alleen ontstaan als iemand onder invloed is van verdovende middelen. Desondanks kan het nooit kwaad om met een specialist in gesprek te gaan over je klachten.
Medicatie die voorgeschreven worden voor angststoornissen zijn bijvoorbeeld antidepressiva. Deze balanceren de hersenchemie, kunnen preventief werken tegen paniek en dempen de meest zware symptomen van een stoornis. Consulteer altijd je huisarts voor je medicijnen gaat gebruiken!
Tips die klachten kunnen verminderen van een angststoornis
Bepaalde veranderingen in de leefstijl kunnen al zorgen dat bepaalde klachten verminderen. Denk bijvoorbeeld aan:
- Voldoende slapen
- Mediteren
- Goed en gezond eten
- Sporten
- Wandelen
- Stoppen met verdovende middelen
- Stoppen met roken
Kan voeding een impact hebben op een angststoornis?
Medicatie en therapie zijn de meest voorkomende manieren om een angststoornis op te lossen. Daarnaast kunnen dus ook veranderingen in leefstijl ervoor zorgen dat klachten verminderen.
Voeding schijnt een positief effect te kunnen hebben op de hersens en hierdoor zouden klachten eventueel kunnen verminderen. Dit is niet meteen te herleiden naar het product zelf, maar meer naar de voedingsstoffen die ze bevatten.
- Zalm bevat een hoge hoeveelheid Omega-3 en vitamine D. Deze kunnen de hersenen gezonder maken en hierdoor kan angst verminderd worden (1).
- Pure chocolade kan vanwege de stress-verlagende antioxidanten ook goed werken. Daarnaast kan het de niveaus van serotonine verhogen (2). Zorg wel voor dat je chocolade met mate eet en goed let op je voedingspatroon. Benieuwd naar welke gezonde snacks er allemaal zijn? Klik hier!
- Yoghurt kan klachten van angststoornissen verminderen vanwege de gezonde bacteriën die ze bevatten. De mentale gezondheid zou kunnen verbeteren, omdat voedsel met probiotica helpen om vrije radicalen op te ruimen die de hersens kunnen beschadigen (3).
Tot slot
Angststoornissen kunnen dus zeker behandeld worden op verschillende manieren. De ernst van de stoornis is vaak bepalend voor welke aanpak er nodig is. Mijn advies is om altijd de klachten te bespreekbaar te maken en professionele hulp te zoeken. Al lukt het niet om de klachten volledig te verhelpen, lukt het vaak wel om met deze klachten te leven!
Disclaimer: Dit artikel is slechts adviserend en bevat alleen algemene informatie. Het is niet bedoeld om medisch advies te vervangen. Raadpleeg ten alle tijden een specialist of je huisarts voor meer informatie. Eetikveel claimt geen verantwoordelijkheid voor deze informatie.
